De 24-weken-eis
Tot voor kort gold in Nederland de 24-weken-eis voor asielzoekers. Deze eis hield in dat een asielzoeker binnen een tijdsbestek van 52 weken maximaal 24 weken mocht werken. Een uitbreiding van het aantal weken zou volgens het UWV een signaal geven aan asielzoekers dat permanent verblijf in Nederland waarschijnlijk is en tot gevolg hebben dat asielzoekers recht zouden kunnen krijgen op een WW-uitkering.
Maarten van Panhuis, ondernemer en initiator van RefugeeConnect, spande met Nigeriaanse asielzoeker Elvis een rechtszaak aan tegen de 24-weken-eis. En met succes. De Raad van State concludeerde namelijk dat de 24-weken-eis in strijd is met het Europese Recht, waardoor deze regel van tafel is geveegd.
De afschaffing: en nu?
Maar, zo vertelde Van Panhuis onlangs in een maandelijkse sessie voor partners van Refugee Talent Hub: “De uitspraak over de 24-weken-regel was heel dubbel. Aan de ene kant ben je heel blij, maar aan de andere kant komt heel snel het besef: wat nu? En nu blijkt ook dat veel dingen in de praktijk vastlopen. Oftewel: de 24-weken-regel is eraf, nu moet het nog in een goed beleid gegoten worden.”
Er blijven dus praktische uitdagingen bestaan die asielzoekers belemmeren in hun zoektocht naar werk. Een aantal van de issues:
De doorlooptijd bij het aanvragen van een tewerkstellingsvergunning (TWV) via het UWV is op dit moment te lang. De doorlooptijd was 3-4 weken, maar is momenteel 6-7 weken. Als werkgever kun je hier een TWV aanvragen.
Een asielzoeker moet minstens 6 maanden in Nederland zijn, daarna mag er pas betaald werk worden gedaan (vrijwilligerswerk is wel toegestaan).
De doorlooptijd bij het aanvragen van een burgerservicenummer (BSN) is op dit moment te lang. Een BSN is nodig om als asielzoeker aan het werk te kunnen. Lees hier hoe je als asielzoeker een BSN kunt aanvragen. Voor werkgevers is het mogelijk om via de informatiebalie van een COA-locatie een spoedprocedure aan te vragen, waarmee er soms voorrang verkregen kan worden.
Mogelijkheden voor werkgevers
Ondanks blijvende beperkingen, is er steeds meer mogelijk voor werkgevers. Zo komt er steeds meer informatie beschikbaar voor werkgevers over het aannemen van asielzoekers. Daarnaast hebben werkgevers een belangrijke stem als het gaat om het benadrukken van gelijke kansen op werk voor asielzoekers. Van Panhuis: “Voor werkgevers betekent dit: blijven aangeven waarom dit voor werkgevers zo belangrijk is: niet ingevulde vacatures, maatschappelijke problemen en een grote afstand tot de arbeidsmarkt totdat asielzoekers een status krijgen.”
Zelf blijft Van Panhuis zich zeker inzetten voor dit thema. Onlangs is er een Kamerbrief gestuurd naar de informateur om het thema op de kaart te zetten, ondertekend door een aantal grote werkgevers. Daarnaast worden momenteel mogelijkheden onderzocht voor het uitvoeren van een onderzoek dat laat zien wat ruimere werkmogelijkheden voor asielzoekers oplevert voor de “BV-Nederland”. Op deze manier kunnen werkgevers hun stem laten horen, zodat er echt verandering teweeg kan worden gebracht.
En maatschappelijk gezien: hoe langer iemand inactief is, hoe moeilijker het is om iemand te activeren. Dus ook als maatschappij hebben we er veel aan om asielzoekers zo snel mogelijk een rol te laten spelen. Mensen leren de taal, dragen een steentje bij, bouwen aan hun netwerk. En zo’n 85% van de asielaanvragen wordt goedgekeurd: we kunnen maar beter zorgen dat deze mensen zo vroeg mogelijk integraal onderdeel worden van de maatschappij.
Wil je als werkgever asielzoekers aannemen maar weet je niet waar je moet beginnen? Bekijk dan de Ben & Jerry’s toolkit voor werkgevers. Deze toolkit geeft je inzicht in de informatie die verzameld moet worden over je werknemer, de vervolgstappen en een uitleg over hoe je een TWV kunt aanvragen.